تأثیر هشت هفته فعالیت هوازی و فزاینده بر میزان تغییرات هورمون استروژن و برخی عوامل اثرگذار بر توده ی استخوانی در زنان یائسه ی غیرفعال

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر هشت هفته فعالیت هوازی و فزاینده بر میزان استروژن خون و برخی عوامل اثرگذار بر توده ی استخوانی (کلسی تونین، پاراتورمون، کلسیم و فسفر خون، و کلسیم و فسفر ادرار) در زنان یائسه ی غیرفعال بود. مواد و روش ها: 20 زن یائسه با میانگین سن 99/0±51 سال، قد 09/1±05/164 سانتی متر و وزن 85/0±30/67 کیلوگرم که هیچ فعالیت منظم ورزشی در برنامه ی روزانه ی خود نداشتند، به طور داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. آزمودنی ها به طور تصادفی به دو گروه تجربی (10=تعداد) و شاهد (10=تعداد) تقسیم شدند. تمرین های گروه تجربی شامل هشت هفته دویدن هوازی تناوبی و هر هفته سه جلسه با شدت و مدت فزاینده بود. قبل و بعد از دوره ی تمرینی از آزمودنی ها نمونه ی خون و ادرار گرفته شد. از نمونه ی خون، میزان هورمون های استروژن، کلسی تونین، پاراتورمون، کلسیم و فسفر و از نمونه ی ادرار، میزان کلسیم و فسفر اندازه گیری شد. یافته ها: هشت هفته فعالیت هوازی و فزاینده تغییر معنی داری در میزان هورمون های استروژن (از22/4±6/17 به 64/8±9/27 پیکوگرم بر میلی لیتر) و پاراتورمون (از 58/3±8/20 به 98/1±2/19 پیکوگرم بر میلی لیتر)، کلسیم خون (از 24/0±44/9 به 71/0±8/8 میلی گرم درصد)، فسفر خون (از 38/0±87/3 به 25/00.25±23/4 میلی گرم درصد) و فسفر ادرار (از 43/4±22/61 به 6/10±16/42 میلی گرم درصد) ایجاد نمود اما تغییر معنی داری در میزان هورمون کلسی تونین (از 36/3±94/3 به 96/1±84/4 پیکوگرم بر میلی لیتر) و کلسیم ادرار (از 68/0±74/9 به 30/1±35/9 میلی گرم درصد) مشاهده نشد. نتِِیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده به نظر می رسد فعالیت بدنی منظم و طولانی مدت به ویژه تمرین هایی که با تحمل وزن بدن همراه است، می تواند در افزایش هورمون استروژن به عنوان مهم ترین عامل در پیشگیری از بروز پوکی استخوان، هم چنین حفظ املاح استخوانی (کلسیم و فسفر خون) و تغییر در هورمون های اثرگذار بر این املاح (کلسی تونین و پاراتورمون) مؤثر واقع شود.